Een korte speurtocht naar feiten over bewerkt en niet bewerkt voedsel levert alarmerende resultaten op. Van ‘Hoe je bewerkt eten kunt vermijden’ tot ‘regel 1: eet NOOIT bewerkt voedsel’ lijkt het duidelijk: bewerkt eten is superslecht voor je. Klopt dat wel? Is onbewerkt eten de heilige graal voor een gezond leven?
Fabels over bewerkt eten
Je zou er kanker van krijgen en welvaartsziekten zouden door bewerkt eten ontstaan. Oei, dat is zo kort door de bocht. Zoals wel vaker met fabels blijft de algemene boodschap hangen maar weet niemand precies hoe het zit. ‘Met bewerkt eten is gerommeld’ is ook zo eentje. ‘Het is tegennatuurlijk dus kan ons lichaam het niet aan.’ En wat dacht je van ‘de voedingsindustrie is niet te vertrouwen’? Vlug door naar de feiten!
Feiten over bewerkt voedsel
Bewerkt eten heeft behoorlijk wat voordelen. Zo weet je dankzij de ingrediëntenlijsten (verplicht op elke verpakking) beter wat je aan voedingsstoffen binnenkrijgt dan wanneer je onbewerkt voedsel eet. Fabrikanten moeten aan talloze eisen voldoen voordat ze een product op de markt brengen. ‘Maar al die troep zit vol suiker en ellende!’ roepen anti-bewerkt-eten-mensen. Dat klopt, in veel producten zit een aanzienlijke hoeveelheid suiker en zelden de voedingsstoffen die we nodig hebben. Toch weet je, in tegenstelling tot wat veel mensen denken, bij bewerkt voedsel beter waar je aan toe bent.
Natuurlijk is bewerkt eten niet alleen maar goed. Het is goed in zoverre dat we dankzij het bewerken van eten de bewaarduur kunnen verbeteren. Ook komen bepaalde bewerkingen de smaak ten goede. Maar: in genoeg bewerkt eten zit relatief veel zout of suiker of vet (of soms alle drie). Door niet goed te letten op wat er op de verpakking staat, krijgen we deze stoffen in te grote hoeveelheden binnen, waardoor dit gezondheidsklachten kan veroorzaken. In kleine hoeveelheden kan weinig kwaad, maar je moet uiteindelijk kritisch kijken naar wat je lichaam nodig heeft en uit welke producten je dit kunt halen.
Zijn er producten waar je beter met mate van kunt genieten? Ja, in principe alle, maar het is slim om met nitriet, sulfiet en benzeoëzuur even goed uit te kijken. Dit artikel van de Consumentenbond vertelt daar meer over. Of je overgevoelig bent voor stoffen of bewerkte voeding ontdek je vaak het best als je er (tijdelijk) mee mindert.
Extra feitjes: producten als kaas en yoghurt zijn, zelfs als je ze van de biologische blije boerderij in de vrolijke velden haalt, ook bewerkt. Je kunt geen kaas uit de natuur halen. Hetzelfde geldt voor cake, zelfs als je die met palmsuiker en onbewerkte biologische roomboter en banaan en onbewerkt biologisch boekweitmeel maakt.
Fabels over E-nummers
E-nummers zijn de nieuwe ‘doodzonde’ onder puur-eten-liefhebbers. ‘Als je iets niet kunt uitspreken, moet je het niet in je mond stoppen,’ is een populaire uitspraak. Nu zijn de E-nummers zelf wel prima uit te spreken, maar waar ze voor staan niet altijd. De vraag is: zijn E-nummers echt slecht? Waarvoor moeten ze in je eten zitten? Wat doen ze eigenlijk met je voedsel, en met jou?
Feiten over E-nummers
Aardappelzetmeel, azijn, citroenzuur… hoe klinkt dat? Gevaarlijk? Giftig? Schadelijk? Het zijn alle drie E-nummers. Er zijn ook onnatuurlijke E-nummers, zoals E621. Elke stof of toevoeging moet aan bepaalde eisen voldoen en moet uitgebreid op bijwerkingen zijn onderzocht (en als niet schadelijk worden bewezen), anders krijgt het geen E-nummer.
Helaas ervaren mensen soms al bijwerkingen als ze weten dat er ‘bevat allergenen’ of ‘E-nummers aanwezig’ op een verpakking staat. Hun verschijnselen zijn niet altijd verzonnen of niet-kloppend (in zeldzame gevallen kunnen ze echt ontstaan door toevoegingen), maar ze zijn persoonsgebonden en soms het gevolg van een self-fulfilling prophecy. Als je gelooft dat je ergens ziek of beter van wordt, dan wordt dit (deels) ook waar.
E-nummers dragen onder meer bij aan smaak, geur en houdbaarheid. Een deel is natuurlijk, een deel is in de fabriek samengesteld. Gevaarlijk is er hoe dan ook geen eentje (in normale hoeveelheden – en van teveel water kun je ook doodgaan). En: per persoon verschilt de lichamelijke reactie op zowel bewerkt als onbewerkt eten (en op E-nummers).
‘Maar mijn tante/neefje/oma kan echt niet tegen [vul hier een E-nummer in]!’
Dat is vervelend, maar niet per se de schuld van dat E-nummer. Er zijn ook mensen die niet tegen melk kunnen, of tegen noten. Mijn man kan geen appels, peren of bananen eten zonder daar een licht-allergische reactie op te krijgen. Moet de rest van de wereld dan maar ander fruit gaan eten, voor alle zekerheid? Nee, dat lijkt onzinnig. Toch vinden we het normaal om E-nummers wél te mijden omdat we ooit hebben gehoord dat iemand (of meerdere personen) hier niet tegen kunnen. Je kent je eigen lijf het beste. Voel jij je beter als je bepaalde E-nummers mijdt? Dan moet je dat vooral doen. Doe je het alleen uit onwetendheid of angst? Dan mag je het van mij ook doen, maar lees jezelf beter in voordat je anderen vertelt dat jouw manier van leven de enige juiste is. 🙂
Bijzondere E-nummers: E948 (zuurstof), E908 (het natuurlijke waslaagje op rijst dat soms voor snoepjes wordt gebruikt), E160b (chemische vervanging van de rode kleurstof uit tomaat, gemaakt omdat veel mensen niet tegen de natuurlijke rode kleurstof uit de tomaat kunnen).
‘Als je het niet kunt uitspreken, moet je het niet in je mond stoppen!’
Angst is een slechte raadgever. Angst voor het onbekende is daar een goed voorbeeld van. Fenylalanaline is bijvoorbeeld een zoetstof die ons lichaam zelf kan aanmaken. Het zit ook in de cola. Cola is, zeker als je er veel van drinkt, niet goed voor je, maar als je af en toe een glas neemt, is het ook niet slecht (en dat stofje is ook niet gelijk verkeerd – en uitgebreid getest). Schrik je van woorden als curcumine en xanthaangom, dan moet je gewoon even opzoeken wat dat zijn. Op deze panieksite roepen ze over deze stoffen dat je het product waar het in zit dan maar niet moet eten, terwijl op diezelfde site staat dat kurkuma zo goed voor je is (hint: curcumine is hetzelfde als kurkuma). Neem websites met een beperkt vocabulair niet serieus, al helemaal niet als ze zichzelf tegenspreken.
Conclusie: bewerkt en niet bewerkt voedsel
Hoogleraar Tiny van Boekel heeft zijn woord klaar over bewerkt voedsel en vertelt in dit interview in andere bewoordingen wat ik ook probeer te zeggen. Ik heb uiteindelijk drie conclusies voor je: neem panieksites niet serieus, luister naar je lijf en gezonde verstand, en geniet gerust in normale hoeveelheden van bewerkt eten.
Hoe denk jij over bewerkte producten?
Let op: Ik heb ontzettend veel onderzoek hierover gedaan. Bewerkt voedsel is vaak wel slecht. Het echter wel goed dat de ingrediënten meestal erop staan. Koop zoveel biologisch en vermijd onnatuurlijke chemische stoffen. Het lichaam kan het aan, maar niet als dit vaak wordt geconsumeerd. Groeten.
Goedemorgen,
Normaal reageer ik niet op gezondheidsgerelateerde artikelen waar ik een sterke eigen mening over heb. Het is voor mij een beetje touwtrekken en een “God bestaat wel” “God bestaat niet” verhaal, waar ik zelf uiteindelijk niets meer mee bereik dan het gevoel van; “Dat ik het toch maar even heb gezegd”.
Hoe ik denk over bewerkte producten? Daar komt ie.
Zelf vermijd ik het zo veel mogelijk, het is schrikbarend om te zien dat er haast geen ontsnappen meer aan is. Overal is wel iets aan toegevoegd, wat, bij hoge dosering schadelijk kan zijn. Maar dat is nu juist het punt, al die stofjes nemen wij tot ons, dag in dag uit. Hoe snel kun je dan spreken over “hoge dosering”? Wat mij betreft redelijk snel.
1 op de 3 mensen krijgt tegenwoordig de diagnose kanker. Kanker is in de afgelopen 100 jaar met 1500% procent gestegen, ongeacht het meerekenen van de explosieve groei van de wereldbevolking, is dit schrikbarend hoog. Al die toevoegingen en troep zijn daar het gevolg van. Alle mensen van eten voorzien, dat kon niet meer zoals dat eerder kon. Hoe mooi is het dat een brood die voorheen dagvers was en je ook echt die dag op moest eten, je nu zonder problemen 3 a 4 dagen kunt laten liggen en ondanks de ietwat droge bite, nog steeds kunt eten. Het zijn en blijven chemische giftige stoffen die wij in een hele kleine hoeveelheid tot ons nemen, maar op lange termijn grootse gevolgen hebben, denk ik (voordat er wordt gespeculeerd dat ik er van overtuigd ben dat mijn mening waarheid is, etc). Natuurlijk zijn er giftige gassen, stralingen, genetische afwijkingen etc. Maar slechte stoffen waren er 100 jaar geleden ook en toen kwam kanker haast niet voor. En nu, vallen we er in bosjes bij neer. Het enige wat ik me kan bedenken wat de afgelopen 100 jaar drastisch is veranderd en dat is onze o zo heilige voedselindustrie, want ja het voedingscentrum stelt ons enkel gerust en komt met uitspraken zoals; “Het is wetenschappelijk onderzocht dat een dergelijke hoeveelheid geen schadelijke gevolgen met zich meebrengt”. We zijn proefdieren. Anders denkende mensen en proffesoren die wel degelijk met bewijzen komen worden in de doofpot gestopt, voor gek verklaard. Het wordt ze onmogelijk gemaakt om hun stem wereldwijd te laten klinken want stel; stel ze zouden het antwoord geven, kanker binnen no-time te kunnen genezen/voorkomen? Het zou niet eens mogen. Kanker houdt de wereld in bedwang, zorgt dat overbevolking niet de overhand neemt en chemotherapie is verdienste nummer 1. Als dat weg valt, komt er oorlog.
Kijk naar dieren die een vrij leven leiden in de natuur, kanker is niet voorkomend tot nihil.
Kijk naar ons vee, kanker is ook daar een van de meest voorkomende doodsoorzaken. Neem plofkippen van hooguit een paar maanden oud, wordt bij het slachten direct weggegooid omdat het dier compleet verkankerd blijkt te zijn. Hoe kan dit? Een genetisch zwaar gemanipuleerd dier dat wordt gevoerd met voer wat explosieve groei veroorzaakt. Waar denkt men dat de cellen van die kip uit zijn opgebouwd? Troep. Chemische troep. Dan nog niet te spreken over de gehalte amoniac in ons vlees, levende parasieten die pas sterven bij een temperatuur van 160 graden en hoger, wat niet gebeurd dus ook dat werken wij vrolijk naar binnen.
Onze wereld is al zo ver heen op het gebied van voedsel dat teruggaan naar hoe we het vroeger deden al lang niet meer tot 1 van de mogelijkheden behoort. De machtsleiders zijn blij. Hoe moeten wij ons een wereld zonder kanker voorstellen? Er zouden zoveel minder mensen sterven, de verdienste van chemotherapie (wat enkel levensverlengend werkt met alle onmenselijke gevolgen van dien) valt weg.
In dit artikel worden mensen gerust gesteld en mensen die denken zoals ik ontkracht.
het lijkt mij vele malen wijzer dat mensen wordt geadviseerd eens een dag te gaan Googelen, bepaalde dingen tegen elkaar weg te strepen en dan vanuit daar een eigen mening te vormen.
Als de dag ooit komt (en ik ben er van overtuigt dat die dag komt) dat er een oplossing wordt gevonden voor kanker, en de samenhang met de voedselindustrie aan alle kanten wordt bevestigd (wat hoogstwaarschijnlijk gebeurd door een genie die niet in een gekkenhuis wordt geplaatst en dood wordt geschreven) zal ik een gat in de lucht springen.
Zo lang de voedselindustrie ons alleen de letter E van het alfabet zal leren, en hierbij zal zweren zal ik doorgaan met mijn doel om E nummer vrij te leven en dit na te streven.
Ik zeg niet dat ik gelijk heb, maar elk mens is overtuigt van iets en leeft zijn/haar doel na.
Het liefst maakte ik mijn reactie 1000x langer, want uitgeschreven ben ik nog lang niet.
Groeten,
Sharon
Hoi Sharon, dankjewel voor je uitgebreide en duidelijk geformuleerde reactie. Het is inderdaad lastig om wetenschap en voedingsindustrieën te vertrouwen als je niet zeker weet of daar eerlijk gewerkt wordt. Ik denk overigens dat er in de afgelopen 100 jaar buiten onze voeding wel degelijk een veel andere zaken zijn veranderd in ons leven. De één wijt onze ‘welvaartziekten’ aan straling, de ander aan bewerkte voeding, weer een ander vermoedt dat stress een boosdoener is (of onze maatschappij/de gejaagdheid in het algemeen). We worden gemiddeld in elk geval aanzienlijk ouder dan 100 jaar geleden, wat wellicht een rol speelt. Omdat ik niet alles weet, kan ik dus ook weinig zeggen over dit onderwerp. Wat ik wel deel, probeer ik vooraf te onderzoeken zodat ik kan onderbouwen (het liefst met valide onderzoeken) wat ik ervan vind. Wat je zegt of denkt probeer ik zeker niet te ontkrachten met dit artikel. Wel heb ik iets tegen paniekzaaien zonder duidelijk te maken dat het een mening betreft (iets wat sowieso niet op jou van toepassing is, trouwens, gebaseerd op je reactie).
Ik ben het in elk geval helemaal met je advies eens dat je zelf verantwoordelijk bent voor wat je vindt, en dat je daarom het beste kritisch kunt lezen wat je tegenkomt om zo je eigen mening te vormen. Fijn dat mensen die op deze pagina komen naast mijn artikel ook jouw reactie kunnen lezen. 🙂 Ik hoop dat je je goed voelt bij je leef/eetpatroon!