De knop omzetten: hoe doe je dat?

De knop omzetten en op naar een betere levensstijl. Afvallen, als dat nodig is. Gezonder eten, meer bewegen. Je neemt het je voor en toch verval je in oude gewoontes. Hoe zet je de knop om?

Goed om te weten: de knop omzetten is geen kwestie van aan of uit.

Het begin van nieuwe gewoontes aanleren is moeilijk, vooral omdat je er oude gewoontes voor moet loslaten. Meer inzicht krijgen in hóe een verandering in gang wordt gezet kan je helpen ‘de knop om te zetten’.

Hoe de knop omzetten werkt

Wat er gebeurt met een verandering is meestal hetzelfde.

Je verandert altijd nu. Niet morgen.
Je verandering is uiteindelijk geen verandering meer. Het is je standaard.

Een ander belangrijk kenmerk is dat je niet altijd kunt aanwijzen wanneer de knop omgaat. Er is geen magische verandering van het ene op het andere moment.

Als je van het ene op het andere moment stopt met roken of drinken, kun je dat aanwijzen als je knop-omzet-moment. Toch is dat niet alles. Je gaat een fase door waarin je je oude gewoonte mist en eraan moet wennen dat je hem niet meer hebt. Je leert jezelf nieuwe gewoontes aan.

Eigenlijk beslaat de knop omzetten een langere periode. Je zet hem niet om; je draait hem om – langzaam maar zeker.

Je bent niet in één keer klaar met omzetten.

Blijven draaien

Nu je weet dat een knop omzetten geen momentopname is, kan dit je helpen vol te houden. Misschien geef je nu na een paar dagen gezond eten op. ‘Het heeft geen zin,’ denk je dan, ‘ik heb de knop omgezet maar er gebeurt niets.’

Eigenlijk heb je op zo’n moment een startbeweging gemaakt aan de knop. Je moet de knop nu vasthouden en verder draaien tot hij op het juiste punt zit. Soms kan dat maanden duren. Soms zelfs een jaar. Soms ben je na een week al aan een nieuwe gewoonte gewend. Het belangrijkste is dat je

weet wanneer je moet doordraaien;
weet wanneer je los moet laten.

Het laatste is belangrijk om niet letterlijk door te draaien. Het eerste is belangrijk om vol te houden tot je hebt bereikt wat je wilt.

Loslaten

Loslaten betekent iets anders dan stoppen met de gewoonte die je jezelf hebt aangeleerd. Als je de volumeknop van een oude radio loslaat, gaat het volume niet terug naar wat het was vóór je eraan draaide. Het blijft staan.

Op diezelfde manier moet je zorgen dat je knop niet terugdraait, maar blijft staan. Het zou zonde zijn als je in één beweging de knop terugdraait en opnieuw moet beginnen. De knop omdraaien is namelijk moeizaam en langzaam. De knop terugdraaien kan met één snelle handbeweging.

Visualiseer een volumeknop: die heeft meerdere standen (of fases).

Een voorbeeld

Stel, je wilt meer sporten. Je stelt jezelf ten doel twee-drie keer per week te sporten.

De aanzet van de ‘knopdraai’ is het kopen van hardloopspullen.
Een stukje verder draaien betekent hardlopen met een schema.
Nog iets verder draai je door naar je eerste vijf kilometer en je eerste wedstrijd.
Je stopt bij je einddoel: je rent twee tot drie keer per week.

Doordraaien is vijf keer per week trainen en geblesseerd raken. Dat wil je niet.

Op dezelfde manier kun je kijken naar gezonder eten en/of afvallen. Maak je doel vooraf concreet. Wat wil je? Wanneer stop je met de knop omdraaien? Wat zijn de stappen?

Vervolgens kijk je over een tijd terug en denk je: wat goed dat ik de knop begon om te zetten en dat hij nu is gedraaid. Ook jij kunt dat!

Hoe zie jij de knop omzetten voor je?