Benieuwd naar de verklaring van het jojo-effect? En, nog belangrijker: hoe ga je het tegen? Op beide vragen geef ik antwoord.

In januari 2016 kopten websites opeens met ‘jojo-effect verklaard’. Er is namelijk in Maastricht wetenschappelijk onderzoek verricht naar het effect van (te) snel afvallen. In hoeverre verklaart dit echter het jojo-effect?
Het onderzoek
In eerste instantie werden in Maastricht achttien proefpersonen gevolgd terwijl zij een dieet volgden. Bij zowel de groep die na het dieet weer aankwam als bij de groep die op gewicht bleef (maar alsnog 0,9% aankwam), bleken de vetcellen gestresst. Bij een herhaling van het onderzoek met zo’n 500 proefpersonen werd de conclusie opnieuw getrokken.
De wetenschappers concludeerden vervolgens dat hoe gestresster je vetcellen zijn tijdens gewichtsverlies, hoe groter de kans dat je weer (veel) aankomt.
Conclusies over het jojo-effect
Het lijkt er bijna op dat je er weinig aan kunt doen dat je weer aankomt na te zijn afgevallen. Op gewicht blijven blijkt echter niet zo’n grote hoeveelheid stress in de cellen teweeg te brengen als na een dieet weer aankomen. Ben je dus wel snel veel gewicht kwijtgeraakt, bedenk dan dat het gezonder is om dat gewicht vast te houden en gezond te blijven eten en bewegen.
Ook belangrijk om in gedachten te houden bij het jojo-effect is dat de stress van de vetcellen slechts deels bepalen of je aankomt of niet. Uiteindelijk ben je zelf degene die bepaalt wat je eet (en wat niet). Een derde punt is dat je, om vetstress (in alle opzichten) te vermijden beter geen crashdieet kunt volgen.

Dus: hoe ga je het jojo-effect tegen?
Hieronder heb ik een aantal tips voor je op een rij gezet.
1. Heb geduld!
Als je verwacht/hoopt/wilt dat je elke week een kilo afvalt, raak je in de stress. Als je daadwerkelijk elke week een kilo afvalt, raken je vetcellen in de stress. De oplossing: doe het rustig aan. Bedenk ook dat zelfs als je 10 kilo kwijt wilt raken en je ‘maar’ 200 gram per week afvalt, je alsnog over een jaar op gewicht bent (en makkelijker op gewicht blijft).
2. Kijk naar jezelf
Of je nu op gewicht bent of niet, eerlijk naar je leefpatroon kijken blijft belangrijk. Hoe voel je je? Ben je fit? Hoe is het met je gezondheid? Pas aan waar nodig. Als uiteindelijk blijkt dat je heel fit en gezond bent met drie kilo teveel, dan past dat gewicht blijkbaar bij jou.
3. Kijk alleen naar jezelf
Hoe aantrekkelijk het ook lijkt om in korte tijd vijftien kilo kwijt te raken – je weet wel, zoals die sapvastende dochter van de neef van je collega – je weet niet hoe jouw lichaam reageert op zulk gewichtsverlies. Je weet ook niet hoe de ander zich voelt, hoe het staat met zijn of haar gezondheid, of de kilo’s er ook snel weer aan komen… het beste is om je niets aan te trekken van anderen en je eigen koers te volgen. Het gaat tenslotte om jouw gezondheid.
4. Houd vol
Ik schreef al eerder dat het heel lang duurt om van ongezond (of zelfs ‘redelijk gezond’) naar gezond genieten te gaan. Veranderingen kosten tijd. Geduld gunt je die tijd, maar je hebt daarnaast ook doorzettingsvermogen nodig. Wees realistisch en houd je doel voor ogen. Je doet het niet voor nú, je doet het voor altijd!
Heb jij wel eens het jojo-effect ervaren? Hoe ging je daarmee om?
Geef een reactie