De roze olifant

Denk niet aan een roze olifant. (Ik durf nu te wedden dat ik weet waar je aan denkt.)

Ander experimentje: wat je ook doet, denk NIET aan je favoriete eten. Denk niet aan wat het is, hoe het heet, hoe het ruikt, hoe het smaakt, hoe het voelt op je tong… en denk vooral niet aan hoe lekker het is. En hoe je er nu zin in hebt. Allemaal niet aan denken. Gelukt?

Niet en geen

Het is logisch dat bovenstaande moeilijk en soms onmogelijk is. We negeren namelijk en masse het woordje ‘niet’ in elke zin (net als het woord ‘geen’). Onze hersenen lezen er simpelweg overheen, en als ze het woord alsnog registreren, moeten we veel moeite doen om ‘niet’ te doen wat er staat.

Taalkundig gezien is dat ook logisch. In de zin denk niet aan een roze olifant is er maar één zinsdeel heel belangrijk: de roze olifant. Dit zinsdeel is bepalend voor de hele zin. Verander je de roze olifant, dan verander je waar de zin over gaat. Onze hersenen focussen zich dus automatisch op het allerbelangrijkste in de zin. Slim, toch?

Dankzij slimme hersenen denken we aan een roze olifant.

Het leed dat diëten heet

Ja, leuk, dat slimme brein van ons. Maar met een dieet werken die hersenen nog steeds op dezelfde manier – en dat is nu net de reden dat het zo lastig is om je niet bezig te houden met ongezond eten. Heb je wel eens gelijnd en dacht je de hele dag aan eten? Logisch. Je bent jezelf namelijk aan het vertellen wat je allemaal niet mag hebben. Je mag geen vet eten meer, of je mag geen suiker meer, of je wilt niet langer teveel bewerkt voedsel eten. Drie keer raden waar je hersenen nu aan denken…

Hoe gebruik je deze kennis?

Er is een manier om het niet-denken te omzeilen: het wel-denken. Door je hersenen af te leiden met iets waar je wel aan mag denken, maak je het makkelijker. Als ik dus wil dat je niet aan roze olifanten denkt, zeg ik eerder: ‘Denk aan een geel badeendje.’

Denk aan een geel badeendje. — Positief denken: slim!

Denk aan wat je wél mag eten.

We denken te vaak in beperkingen. Voortaan buig je om wat negatief is. Het lijkt een open deur, maar vereist nogal wat oefening. Focus op wat je wilt, en niet op wat je niet ‘mag’. Wil je minder geraffineerde suikers eten? Maak je plan concreet, gericht op hoe je dat (wel!) gaat doen. Schrijf op wat je lekker vindt om te eten en hoe je dat gezond kunt maken/vinden/kopen/eten. Maak het nog concreter en bedenk hoe je elke week een gezond en lekker hapje maakt en dat opeet (in plaats van je ongezonde hapjes bij de thee). Elke stap is er één!

Meer plannen nodig? Kijk dan eens bij dit stappenplan dat ik schreef voor InfoNu: Effectief afvallen in 12 stappen.

Hoe ga jij de roze olifant-methode toepassen?